0368 boerderij

[Arnold Tak]

een boerderij met links een losse schuur voor hoge wagens of opslag voor hooi
helemaal links een houten kar

[Niet geregistreerd]

Gelderse T-boerderij met typisch schilddak, die je vooral in de Betuwe ziet. Dit is een moderne boerderij in een open land. Daarom zou ik het zoeken op de komgronden tussen de grote rivieren (Betuwe, Land van Maas en Waal). Op de zware komklei waren vanouds geen nederzettingen. Deze gebieden zijn pas in de 20e eeuw ontgonnen. De boerderijen staan verspreid in het grasland aan toen nieuw aangelegde wegen.

[Arnold Tak]

Bij 0368 lees ik dat dit een Betuwse boerderij zou zijn. Dat is m.i. uitgesloten. Het is ook geen oude boerderij, maar een splinternieuwe, gezien de stijl 'wederopbouw' kort na WO II. Toen werd veelal bij nieuwe boerderijen de hoofdvorm en tyerende details van streekeigen oude boerderijen geciteerd. Op grond van die citaten meen ik dat we in Brabant en aangrenzende gebieden moeten zoeken. De grote inrijdeuren in de lange gevel zijn een kenmerk van de langgevelboerderij die in het oosten en midden van Brabant het heersende type is en die ook in het Gelderse Land van Maas en Waal wel voorkomt. Het dakkapelletje boven het hooiluik zie je veel in de gemeente Sint-Michielsgestel en sowieso ook rondom Den Bosch. Het dwarsgeplaatste voorhuis (T-boerderij) is typerend voor het rivierengebied waarmee we voor Brabant bij de Maas uitkomen.

Dan zie ik nog een opmerkelijke overeenkomst tussen de bijschuur van deze boerderij en het bouwwerk dat op de site zoekplaatjes onder nummer 983 staat. De tweede foto daarvan staat hier niet bij, maar illustreert de overeenkomst.

Gaan we ervan uit dat laatstgenoemde schuur niet ver van Breda te vinden is, dan wordt ons zoekgebied uitgebreid tot het rivierengebied ten noorden van Breda waar T-boerderijen ook voorkomen. Verder lijkt het me zinvol na te gaan waar in de oorlog veel boerderijen zijn verwoest. Ook wederopbouw na de stormramp van 1953 is denkbaar, maar dan komen we terecht in een gebied waar ik dit type boerderij hoogst onwaarschijnlijk acht.

Grote schade is in WO II aangericht in Kerkdriel en Ammerzoden (Gld.) en in Nieuwkuik en andere dorpen in de huidige Brabantse gemeente Heusden. Deze opsomming is onvolledig.

[Martin Snuverink]

Ik heb niet beweerd dat dit een Betuwse boerderij is (zoals je ze ziet op de oeverwallen en overslaggronden, dit zijn de gebieden waar vanouds de fruitboomgaarden staan), maar dat dit een boerderij is die je in de Betuwe op de lagere komgronden kunt vinden. Zorgvuldiger gezegd denk ik dat deze boerderij in het gehele rivierengebied tussen Rijn en Maas en misschien nog een strook ten zuiden van de Maas) op de komgronden moet worden gezocht. Hiertoe behoort ook het Land van Maas en Waal en misschien ook het Land van Heusden en Altena. Zoals eerder gezegd werden deze gebieden pas zeer laat ontgonnen en werden er boerderijen in een ongerept en weerbarstig vochtig niemandsland met zeer zware klei. Deze komgronden bestaan hoofdzakelijk uit grasland. De A15 en de N322 (grotendeels Van Heemstraweg).
Wilt u meer weten over komgrond? Zie http://www.geologievannederland.nl/land ... n/komgrond.

[Arnold Tak]

Ik kan het niet met Martin eens zijn dat deze boerderij (zp 368) in of nabij het Betuwse rivierengebied kan staan. Zeker staan dergelijke boerderijen veelal in nieuwe ontginningen, maar ook is het een feit dat deze boerderij bewust in een traditionele vorm is gebouwd. Die vorm is dan ontleend aan wat in de aangrenzende gebieden bij oude boerderijen te vinden is. Dat beperkt het zoekgebied tot wat ik eerder aangaf. Het zou me wel hogelijk verbazen als in komgronden bij het Betuwse ineens een uitheems type zou zijn gerealiseerd.

[dibbler]

Dit is boerderij De Gouden Appel aan de Dikelsestraat 5 in Bemmel. Zie volgende links:

https://beeldbank.cultureelerfgoed.nl/r ... mmer%20asc

https://docplayer.nl/15068395-Wederopbo ... zegen.html (pagina 8)

https://goo.gl/maps/oP2wdawsc4Bz2N5m6

[Arnold Tak]

dibbler, je hebt een kaart gelokaliseerd die al 15 jaar wacht op iemand met het juiste antwoord. Ja, het leven is vol verrassingen en daar zitten ook "leuke" tussen, zoals deze. In het verleden hebben 2 zoekplaatjes-vorsers van het eerste uur zich hierover gebogen, maar jij bent dan toch degene met "de clou". Al gebiedt de eerlijkheid te zeggen dat het aantal beschikbare hulpmiddelen in de loop der jaren wel is toegenomen. Ik dank allereerst natuurlijk jou heel hartelijk en vanzelfsprekend ook Martin en Dick.